Jak kawa potrafi być niezdrowa odczułem boleśnie na własnej wątrobie na początku lat 2000 kiedy to piłem po kilka filiżanek dziennie “kawy” rozpuszczalnej...
Zgłosiłem się wówczas do lekarza z problemem leżącym mi na wątrobie.
Ten zapytał co jem i piję, po czym zalecił mi… odstawienie kawy rozpuszczalnej, zalecając picie maksymalnie jednej kawy naturalnej dziennie.
O tym co jest w kawie rozpuszczalnej pisałem w artykule o jakości kawy >Kawa Speciality vs Lavazza
Krótki cytat z tego tekstu: “…Kawy poza wszelkimi standardami – poniżej 39 punktów, czytaj spleśniałe, uszkodzone, niedojrzałe ziarna, lądują jako tzw. wsad do kaw mielonych i rozpuszczalnych….“
Cóż, daje do myślenia, nieprawdaż?
Ale to początek wyliczanki!
Zanim sięgniesz po kolejną filiżankę swojej ulubionej “kawusi” zobacz jak wygląda dalsza lista szkodliwych substancji w kawie.
WAŻNA UWAGA!
Jeśli pijesz kawę i nie chcesz się bardziej zdenerwować, sugeruję zakończyć lekturę tego tekstu.
Dla równowagi możesz przeczytać >o zdrowotnych aspektach picia kawy po czym wrócić do tego artykułu.
Jakie szkodliwe substancje znajdują się w każdej kawie

Wiele badań wykazało, że kawa jest potencjalnym źródłem niektórych niepożądanych i toksycznych składników, takich jak ochratoksyna A, Furan, metale ciężkie.
Kilka związków pochodzących z zanieczyszczenia mikrobiologicznego, takich jak okratoksyna A czy aminy biogenne, pestycydy, akryloamid, furan i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne(PAH) wzbudziło obawy organów ds. zdrowia, takich jak Food i Leków (FDA), Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Oto toksyczna “piątka” kawy
- Okratoksyna A pochodząca z zanieczyszczenia kawowca pleśnią.
Można jej uniknąć poprzez staranne zbieranie, przetwarzanie i przechowywanie kawy, co przekłada się na dobrą jakość. W Unii Europejskiej rozporządzenie 1881/2006 stanowi, że dla kaw palonych maksymalny limit wynosi 5 µg na kg. - Pestycydy zawierają dużą liczbę substancji należących do różnych grup chemicznych, które służą do zwalczania chorób roślin, szkodników lub chwastów. Mogą być neurotoksyczne lub hamować istotne reakcje metaboliczne u żywych istot, celując w różne mechanizmy, a poszczególne pestycydy wykazują różne poziomy toksyczności. W celu ochrony bezpieczeństwa i zdrowia ludzi wynikających ze stosowania pestycydów podczas produkcji kawy, wiele krajów objęło te chemikalia ścisłym prawodawstwem i nadzorem. W Stanach Zjednoczonych FDA ustala maksymalną ilość pestycydu, który może pozostać w żywności, w ramach procesu regulacji pestycydów. Obecnie FDA podaje limity tolerancji dla około 43 pestycydów w kawie. W Japonii maksymalne tolerowane limity pozostałości należą do najniższych (często 0,01 ppm).
- Furan, Akryloamid i WWA pochodzą z reakcji zachodzących podczas palenia, a dokładniej reakcji Maillarda i pirolizy 33 , amerykańska FDA (FDA, 2016) poinformowała, że kawa jest istotnym źródłem narażenia na akrylamid u dorosłych, a zalecana przez Komisję Europejską wartość orientacyjna to 450 µg akryloamidu na kg palonej i mielonej kawy, poziom, który jest ogólnie osiągalny dla produktów handlowych.
Furan, hydroksymetylofurfural (HMF) i furfural są heterocyklicznymi cząsteczkami o niskiej masie cząsteczkowej z pierścieniem furanowym i wspólnym potencjalnym działaniem rakotwórczym. Furan został sklasyfikowany jako potencjalny czynnik rakotwórczy (grupa 2B) przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC).
W kawie związki te powstają podczas etapu prażenia głównie poprzez degradację termiczną/reakcję Maillarda cukrów redukujących, samodzielnie lub w połączeniu z aminokwasami lub poprzez degradację termiczną aminokwasów. - WWA, z których benzo[a]piren jest najbardziej istotny z punktu widzenia toksyczności, może powstawać w kawie i innych produktach spożywczych, które są mocno palone lub narażone na bardzo wysokie temperatury. Związek ten jest klasyfikowany przez IARC jako prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi. Jednak poziom narażenia na WWA z kawy jest niski i mieści się w bezpiecznych granicach wyznaczonych przez agencje międzynarodowe.
- Aminy biogenne to organiczne zasady o niskiej masie cząsteczkowej, które uczestniczą w normalnych procesach metabolicznych roślin, mikroorganizmów i zwierząt. Są produkowane w organizmie i mogą być również dostarczane z dietą oraz z flory bakteryjnej jelit; jednak w wysokich stężeniach mogą stanowić zagrożenie toksykologiczne. Przykłady obejmują histydynę, tyraminę, tryptaminę, kadawerynę i putrescynę. Histydyna jest najbardziej toksyczna i wiąże się z działaniem hipotensyjnym i bólami głowy. Putrescyna, kadaweryna i tyramina wydają się być toksyczne w wyższych dawkach u zwierząt, ale indywidualna wrażliwość na te związki u ludzi jest bardzo zróżnicowana i powoduje różne reakcje. W kawie aminy biogenne powstają w wyniku działania enzymów drobnoustrojowych na aminokwasy podczas procesów fermentacyjnych, sugerujące niewłaściwe przechowywanie lub niskiej jakości sfermentowane nasiona. Palenie kawy może dekoniugować i zwiększać ilość niektórych wolnych amin biogennych, podczas gdy większość innych amin ulega degradacji.
Konkluzja
Opisałem tylko podstawowe szkodliwe składniki obecne w kawie oraz ryzyko związane z ich spożywaniem.
Mimo że ryzyko związane z konsumpcją kawy przewyższa korzyści zdrowotne konsumenta, powinniśmy zachować zdrowy rozsądek aby:
1) nie przesadzać z ilością wypitych kaw dziennie (osobiście na dzień 02.02.2022 skłaniam się do max 2-3 filiżanek dziennie),
2) nie przywiązywać do jednego producenta/palarni/plantacji kawy, lecz różnicować źródła naszej kofeiny.
Zabiegam również o badania laboratoryjne nad kawami dostępnymi na polskim rynku aby zbadać stopień stężenia szkodliwych składników w naszym od niedawna “narodowym napojem Polaków” (poza napojem produkowanym głównie z ziemniaka ;).
Przeczytaj koniecznie >artykuł o kawie który wpłynie prozdrowotnie na funkcjonowanie Twojego organizmu.
Źródła
>IP Journal of Nutrition, Metabolism and Health Science
>https://www.researchgate.net/publication/281588082
>https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMra1816604
Pozdrawiam,
#KrzysztofBarista Wacławek