Zacznijmy od włoskiego źródła:
kawa z ekspresu to NIE EKSPRESSO,
lecz ESPRESSO – od włoskiego słowa „espressivo” – wyrazisty.
Część z Polaków mylnie używa pierwszego słowa myśląc, że pochodzi właśnie od ekspressu 😉
Ten blog ma zadanie między innymi aby edukować i wprowadzać większą kulturę picia kawy w Polsce. Jak mawiam swoim dzieciom „nawet najlepszym zdarza się pomylić”…
Przejdźmy zatem do tematu dzisiejszego wpisu.
Wielu znajomych pyta mnie ostatnio:
Jaki ekspres ciśnieniowy wybrać do domu?
Skupię się w tym artykule na wyborze:
Ekspres Kolbowy kontra Ekspres Automatyczny
oraz
Doborze optymalnych parametrów pracy obydwu ekspresów ciśnieniowych.
Porównajmy więc wady i zalety ekspresu kolbowego vs ekspresu automatycznego
Ekspres kolbowy
Niewątpliwie, jedną z podstawowych zalet jest jego niska cena.
Podstawowe modele kosztują ok 300 zł.
Ale UWAGA, im tańszy ekspres kupimy tym gorszy efekt, w postaci gotowej kawy uzyskamy.
Droższe modele przystosowane designem i zasilaniem do warunków domowych to koszt niejednokrotnie powyżej 10 000 zł.
Dodatkowo dochodzi koszt zakupu młynka do kawy ze regulacją stopnia zmielenia kawy.
Ekspres kolbowy jest świetną propozycją dla „domowego baristy”, który chce eksperymentować z różnymi ustawieniami typu 4M o których pisałem we wpisie >Najlepsza Kawa w Domu.
Największymi wadami domowego ekspresu kolbowego jest brak powtarzalności kawy oraz długi czas przygotowania jednej kawy.
Poniżej podsumowanie wad i zalet Ekspresu Kolbowego.
Najważniejsze parametry idealnej kawy dla ekspresu kolbowego:
- Woda
Wszak 98% naszego espresso to właśnie woda i jej smak często psuje nam smak kawy.
Stosujmy więc chociaż proste filtrowanie wody kranowej na przykład przez zewnętrzny dzbanek z filtrem. Możemy też przynosić wodę ze źródła oligoceńskiego lub ze studni głębinowej.
Ze względu na środowisko, nie polecam zakupu wody w plastikowych butelkach. - Ziarno
Podobnie jak we włoskiej zasadzie 4M, warto stosować najlepsze mieszanki kaw oraz dostawy najlepiej bezpośrednio z palarni – jak to ma miejsce w na przykład z Gusto Cafe.
Ważne również aby kawa była świeżo palona, i zużyta do trzech miesięcy od wypalenia. - Młynek
Jakiej metody przygotowania kawy byśmy nie stosowali, to najważniejsze abyśmy mieli w domu dobrej jakości młynek z możliwością regulacji stopnia zmielenia kawy.
Mając dobry młynek możemy eksperymentować również z różnymi “alternatywnymi” od 4M, metodami parzenia kawy.
Na początek możemy zakupić ręczny młynek, który w przyszłości wykorzystamy do mobilnego picia „Kawy w podróży” - Inwencja baristy
Tak jak zasadzie Włoskiego Instytutu Espresso, parametr „La Mano” czyli ręki baristy, ma kluczowe znaczenie w zrobieniu przyzwoitej kawy.
Wobec powyższego polecam doszkolenie się w jednej z wielu szkół baristów lub mozolne szkolenie się… na YouTube 😉
Ekspres Automatyczny
Ekspresy automatyczne w ostatnich miesiącach biją rekordy sprzedaży.
Nie dziwi mnie to, ponieważ każdy z nas chce mieć „namiastkę kawiarni w domu”.
Przyznam się Wam, że sam piję kawę z „automatu” w domu mimo, że mam na miejscu również przyzwoitą maszynę kolbową.
Dlaczego wybieram „automat”?
Są dwie główne przyczyny:
1. Szybkość wykonania kawy połączona z „higieną całej operacji”
2. Powtarzalność przygotowania Cafe
Mój automatyczny ekspres domowy jest tak dopieszczony, iż śmiem twierdzić, że w Warszawie 90% kawiarni nie podaje lepszej kawy!
Jak to zrobić aby pić lepszą kawę niż w większości kawiarni, wyjaśnię poniżej w parametrach „idealnej kawy dla ekspresu automatycznego”.
Poniżej podsumowanie wad i zalet Ekspresu Automatycznego
Najważniejsze parametry idealnej kawy dla ekspresu automatycznego:
- Woda
Podobnie jak powyższym zestawieniu 98% naszego espresso to właśnie woda - Ziarno
Jeśli produkt finalny ma być idealny stosujmy najlepszy możliwy „wsad” – czyli kawę. Ponownie sugeruję zaufać na przykład naszemu dziesięcioletniemu doświadczeniu w zakresie produkcji i dystrybucji kaw. Polecam na początek zestaw startowy 3 kaw Gusto Cafe.
Poza najlepszym źródłem dostaw kawy bardzo ważne aby ziarno było zużyte do trzech miesięcy od wypalenia. - Młynek
A dokładniej regulacja młynka. W dniu dzisiejszym rozmawiałem z Klientem, który wspomniał, że kawa potrafi szybciej wypływać z wylewki ekspresu po otwarciu 1 kg paczki, a wolniej po 2-3 tygodniach pod koniec paczki. Wynika to z wysuszenia kawy bądź w niektórych warunkach nabrania wilgotności z powietrza.
Nie bójmy się regulacji młynka w ekspresie automatycznym.
Stosujmy regulację po zastosowaniu nowej kawy jak i w trakcie zużywania kawy, jeśli zmieniają się warunki higroskopijne.
Regulacja młynka wpływa bardzo wydatnie na smak kawy.
Podobnie jak we wspomnianej zasadzie 4M, starajmy się uzyskać możliwie najbardziej gęstą konsystencję body (samego espresso) oraz nie za dużej cremy (pianki na espresso) w kolorze orzecha laskowego. - Dozowanie ziaren
Zwiększajmy bądź zmniejszajmy dozę kawy do poszczególnych porcji w zależności od indywidualnych preferencji oraz zastosowanej mieszanki kaw. - Dbanie o ekspres
Automatyczny nie oznacza w pełni automatycznego procesu czyszczenia ekspresu. Przeważnie ekspres raz na klika kilogramów prosi o przeczyszczenie tabletką czyszczącą systemu zaparzania oraz raz na kilkadziesiąt litrów zużytej wody odkamienianie płynem.
Oznacza to, że pokazaniu się odpowiedniego komunikatu powinniśmy w ciągu maksymalnie 10-20 kaw od tego czasu przeprowadzić odpowiednią operację czyszczenia maszyny.
Nie zastosowanie się do tych sugestii grozi utratą gwarancji, a co gorsza uszkodzeniem ekspresu.
W ekspresach które mają możliwość wyjęcia bloku zaparzającego, warto raz w miesiącu przemyć blok ciepłym strumieniem wody
Podsumowując, jestem przekonany, że stosując powyższe zasady przygotowania kawy zarówno dla ekspresu kolbowego jak i automatycznego, osiągniecie lepsze rezultaty niż 90% kawiarni.
Dlaczego będzie mogli rozkoszować się lepszą kawą?
Ponieważ mimo stosowania lepszego ekspresu większość kawiarni, zwłaszcza sieciowych, używa gorszego ziarna niż sugerowane przeze mnie.
Jestem zdania, iż właśnie zastosowana kawa ma decydujące znaczenie w jakości produktu finalnego jakim jest niemal „Idealna Cafe”.
Powiązane wpisy
>Kawa do ekspresu automatycznego
>Ekspres automatyczny – Jaki wybrać?
Życzę sukcesów
w domowej baristyce!
#KrzysztofBarista Wacławek
